EOTRH
Wat is EOTRH?
EOTRH staat voor ‘Equine Odontoclastic Tooth Resorption and Hypercementosis’.
Dit is een aandoening van de tanden waarbij de tandwortels langzaam oplossen (‘resorption’) en/of extra cement aanmaken (‘hypercementosis’). Door deze veranderingen kunnen de tandwortels breken of juist gaan uitzetten en van vorm veranderen. Bij vormverandering raakt het omliggende bot (de tandkas) in de verdrukking. Dit alles veroorzaakt pijn en bemoeilijkt het eten. Dit is echter niet altijd goed te herkennen aan een paard. Niet eten betekend niet overleven, waardoor paarden ondanks de pijn tóch blijven proberen te eten. Dit gaat, afhankelijk van de ernst van de ziekte, op een gegeven moment wel iets voorzichtiger, langzamer of moeilijker dan normaal. Een paard kan ook moeite gaan hebben met het afbijten van wortels, het indrukken van de drinklepel, of ander krachtiger werk van de snijtanden.
Het is helaas nog niet bekend de oorzaak is van EOTRH. Wel komt het meer voor op oudere leeftijd en bij bepaalde paardenrassen, al is het mogelijk bij paarden/pony’s van alle rassen. Omdat de oorzaak onbekend is, is het vooralsnog niet mogelijk de aandoening te voorkomen. EOTRH kan enkele of alle snijtanden betreffen. Het is langzaam progressief, waardoor in de meeste gevallen uiteindelijk alle snijtanden aangetast raken.
De diagnose
De diagnose is te stellen met het klinische beeld én röntgenonderzoek. Het aangetaste deel van de tand bevindt zich immers achter het tandvlees, waardoor een röntgenfoto gebruikt wordt om de ziekte en vooral de omvang/ernst in beeld te brengen. Met behulp van röntgenfoto’s worden de tandwortels beoordeeld. Omdat paarden pijn aan de tanden niet altijd goed laten zien kunnen ze langere tijd met pijn blijven rondlopen. Door de kieswortels in beeld te brengen kunnen we ook bij twijfelgevallen zien of het paard last heeft van deze pijnlijke ziekte. De benodigde röntgenfoto’s kunnen bij u op stal gemaakt worden, mits hier elektriciteit aanwezig is.
De therapie
De enige behandeling die momenteel bestaat is het verwijderen van de (aangetaste) snijtanden. Dit doen we bij het staande gesedeerde paard. De tanden worden lokaal verdoofd. Ook krijgt het paard van tevoren een ibuprofen-achtige injectie. Afhankelijk van hoe los of vast de tanden al zitten en in hoeverre er al vormafwijkingen op de tanden zitten kan deze procedure enkele uren tot een middag duren.
U mag altijd bij de ingreep blijven kijken. Hou er dan wel rekening mee dat er redelijk wat bloedspetters bij te zien zijn. Dat komt omdat het tandslijmvlies rijkelijk doorbloed is. Dit is voor het paard gelukkig geen probleem, maar kan wel vervelend zijn om te zien.
Na-verzorging
Na de ingreep mag het paard hooi of los gras eten, maar zal even geen dingen af kunnen bijten. Brok zal in de eerste paar dagen ook niet goed gaan, maar slobber wel. De wond mag eenmaal daags voorzichtig gespoeld worden indien het paard het toelaat, maar pas op dat het wondbed daarbij niet verstoord raakt en weer gaat bloeden. We zullen u ook een orale pijnstiller geven om toe te dienen, maar in veel gevallen horen we van eigenaren dat het paard deze niet echt nodig had.
Na de therapie
Omdat de tandaandoening pijnlijk is zijn paarden na de ingreep vaak een stuk vrolijker. Ook grazen gaat prima zonder snijtanden, zolang het gras niet te stengelig of te kort is. Paarden gebruiken hun tanden in de kudde nog wel eens om ‘van zichzelf af te bijten’, wat dan natuurlijk niet meer gaat. Omdat de tanden gewoonlijk ook helpen de tong op zijn plaats te houden kan deze deels naar buiten gaan hangen. Dit is geen probleem voor het paard.
Download hier bovenstaande informatie in pdf
EOTRH ervaringen van een eigenaar.
Bij onze shetlander pony van 16 jaar werd in januari 2021 PPID geconstateerd.
Ik hoopte dat met de voorgeschreven medicijnen zijn klachten zouden verbeteren.
Zo at hij slechter en transpireerde hij overmatig, ook zonder inspanning.
Het ging voor mijn gevoel echter niet voldoende vooruit.
Was het de reactie op de medicijnen? Vond hij zijn supplementen vies? Maar zelfs een wortel werd twijfelend geaccepteerd. Was het echt twijfelen, of had hij gewoon moeite met kauwen?
Wat me ook opviel was dat hij op stal slecht dronk. Hij dronk eigenlijk alleen buiten uit de regenbak.
Jaarlijks werden zijn kiezen geraspt, dus ik verwachtte geen gebitsproblemen. Tóch begon de twijfel de overhand te nemen en tilde ik zijn bovenlip eens heel hoog op. Helemaal bovenin zag ik een verdikking. Rood en opgezwollen. Ook een van zijn tanden zag er bij de wortel zwart en slecht uit.
Ik was geschrokken. Vol verwijt aan mezelf snel een afspraak met de paarden tandarts van dierenartsenpraktijk V.U.G. gemaakt.
Na één blik in zijn mond constateerde Idonea “EOTRH”… Wat zeg je…….???
Een ontsteking en vergroting van de wortels van de snijtanden. Een progressieve aandoening.
Een reactie op een auto immuun aandoening? Of ook gelinkt aan de PPID?
Kortom onze pony had heel veel pijn in zijn mond. Hij kon zijn wortels daardoor niet goed meer afbijten. En ook het indrukken van de lepel van zijn waterbak deed hem zeer.
Hoe logisch allemaal als je weet wat er speelt. Maar al die tijd heeft hij het nóóit laten blijken, tot het niet meer te verbergen was.
Idonea legde uit dat het eigenaren vaak pas laat opvalt, omdat paarden altijd zullen proberen te eten. Een goede tandarts let daarom ook goed op de voortanden.
Alle snijtanden eruit? Er was geen andere keus, EOTRH wordt niet meer beter. Hij moest van de pijn verlost worden.
Maar een pony zonder boventanden, was dat diervriendelijk? Kon hij dan nog van zijn leventje genieten? Ging het niet te veel worden zo’n ingreep?
Idonea gaf een prognose aan en die kwam volledig uit.
Met liefdevolle zorg en enkele weken alleen ruwvoer genas hij helemaal. Hij werd weer vrolijk en ondeugend. Hij graast zelfs heerlijk in de wei!
Hij werd weer een échte shetlander met zijn favoriete tak van sport: ETEN.
Voor behandeling
Na behandeling
Dierenartsenpraktijk Voorthuizen, Uddel en Garderen
Adres
Evertsenlaan 18
3781 TB Voorthuizen
0342-471316
© Dierenartsenpraktijk V.U.G. | Ontwikkeld door Ikabus