Slokdarmverstopping

Mogelijke symptomen bij slokdarm verstopping:

• Kwijlen en/of snotteren
• Niet kunnen drinken
• Onrustig / nerveus zijn
• Met gestrekte hals staan
• Kokhals beweging / kramp in de hals wanneer het paard probeert te slikken
• Zweten
• Hoesten
• Paarden kunnen ook koliek verschijnselen tonen
• Etc.

De slokdarm van het paard loopt vanaf de keel (nr.1 in de afbeelding) tot grofweg halverwege het lijf. Dat betekend dat een prop of blokkade in de slokdarm in het eerste deel (nr.1 tot nr.2) mogelijk met de hand te voelen is (links van de luchtpijp), maar het tweede deel van de slokdarm (nr.2 tot nr.4) is niet van buitenaf te voelen.

Figuur 1: De slokdarm van het paard schematisch weergegeven in rood. Het gele deel is de borstholte, het blauwe deel is de buikholte, deze worden door het middenrif gescheiden. De slokdarm loopt door het middenrif heen naar de maag, welke in het groen is weergegeven.

Een paard kan namelijk niet meer slikken, waardoor gecontamineerd speeksel, voedsel, etc. in de longen terecht kunnen komen waar zij een longontsteking kunnen veroorzaken. Ook kan de slokdarm zelf beschadigd raken, wat er toe kan leiden dat de slokdarm niet meer goed werkt en het paard vaker gevoelig wordt voor slokdarmverstopping.

Wat kunt u doen?

Bent u zeker van de verstopping? Haal al het voer en drinkwater weg. Geef uw paard rust (wandelen heeft geen zin). U kunt de slokdarm van het paard af voelen om te kijken of u de verstopping kan vinden. Voelt u niks? Dan zit de verstopping mogelijk dieper (in de borstkas bijvoorbeeld). Indien u een bult kun voelen, dan kunt u deze proberen met de hand rustig te masseren, om te kijken of het voer tóch door wilt stromen.

Wat doet de dierenarts?

Wanneer de dierenarts er is zal deze het paard iets geven om de slokdarm te ontspannen, en het paard waarschijnlijk iets sederen. Om te controleren of de slokdarm verstopt is zal een maagsonde ingebracht worden. Wanneer de sonde makkelijk tot in de maag komt is er dus niks aan de hand. Lukt dat niet, dan zit er hoogst waarschijnlijk een verstopping in de slokdarm.
Vervolgens zal geprobeerd worden om de verstopping m.b.v. water via deze maagsonde uit de slokdarm te hevelen. Indien het om krachtvoer of pulp o.i.d. gaat is er een grotere kans op slagen. Indien het om een stuk wortel o.i.d. gaat kan het zijn dat dit niet door de sonde past. Indien de wortel vlak voor de maagopening vast zit kan met hele lichte druk geprobeerd worden de wortel iets door te schuiven (gezien het paard iets heeft gekregen om de slokdarm te ontspannen). Echter kan dit niet met te veel dwingende kracht gepaard gaan om te voorkomen dat de slokdarm per ongeluk inscheurt.

Indien de slokdarm verstopping niet ter plaatse opgelost kan worden zou het paard eventueel nog chirurgisch, of m.b.v. een endoscoop geholpen kunnen worden.

Nazorg

De nazorg is erg belangrijk. Hou de temperatuur van het paard een week eenmaal daags in de gaten (37,4-38,0°C). Het kan immers zo zijn dat er tóch een stukje voedsel of gecontamineerd speeksel de luchtpijp in gelopen is en een longontsteking veroorzaakt. Ook moet opgelet worden of het paard goed kan eten. Indien mogelijk wordt het paard even 24/7 op het gras gelaten, en wordt hard voedsel of erg stengelig ruwvoer vermeden.

Het is ook belangrijk te weten hoe de slokdarm verstopping is ontstaan, om te voorkomen dat dit weer gebeurt.

Mogelijke oorzaken van slokdarmverstopping zijn o.a.:

• Voer dat welt / uitzet onder invloed van vocht, ongeweekt voeren (zoals bietenpulp, fiberbeet, speedybeet, seniores priores, etc.). Dit voer zal in aanraking met het speeksel van het paard gaan wellen / uitzetten waardoor de slokdarm verstopt kan raken.
• Stukken groente of fruit dat in stukjes gesneden aangeboden wordt. Paarden zijn soms geneigd dit door te slikken zonder eerst goed te kauwen, waardoor het in de slokdarm vastloopt. Deze vorm van verstopping is erg lastig om te verhelpen omdat het niet door een maagsonde past, waardoor chirurgie nodig kan zijn. Wilt u uw paard een wortel of appel voeren? Biedt deze dan in zijn geheel aan, zodat het paard zelf een hap moet afbijten. Zo wordt het paard geprikkeld om zelf goed te kauwen.
• Een paard dat te gehaast en schrokkerig eet kan een te grote hap van zijn krachtvoer nemen en doorslikken. Zorg er voor dat u eerst hooi of kuilvoer aanbiedt zodat het paard rustig wordt en geen honger meer heeft. Wordt er alsnog geschrokt, dan kan het helpen om iets in de voerbak te doen waar het paard omheen moet eten (zoals in afbeelding 2), of om het voer op de grond aan te bieden waardoor het paard de brokjes bij elkaar moet sprokkelen.
• Een paard dat niet goed kan kauwen en proppen maakt kan zich hier in verslikken. Laat elk jaar het gebit van je paard door je dierenarts controleren/behandelen.
• Tijdens een sedatie werkt de slokdarm tijdelijk niet optimaal. De dierenarts zal altijd zeggen dat er een bepaalde tijd gewacht moet worden voordat het paard weer mag eten.
• Afwijkingen aan de slokdarm kunnen er ook voor zorgen dat de slokdarm niet meer goed werkt, en de voedselbrij vast komt te zitten. Dit kan aangeboren zijn, maar kan ook ontstaan wanneer de slokdarm schade oploopt.

Figuur 2: Chinese metalen boading ballen zijn een voorbeeld van een object dat in de voerbak gebruikt kan worden als object waar het paard omheen moet eten.

Er zijn verschillende filmpjes op YouTube te vinden die de symptomen van slokdarm verstopping laten zien. U kunt op YouTube bijvoorbeeld zoeken op ‘horse choking’. Er is een filmpje van een bruin bont paard van 0:55 seconden. De zogenaamde ‘kokhals beweging’ is te zien vanaf ongeveer 20 seconden.

Download hier bovenstaande informatie in pdf

Adres

Evertsenlaan 18

3781 TB Voorthuizen
0342-471316

© Dierenartsenpraktijk V.U.G.  | Ontwikkeld door Ikabus