Spierbevangenheid en spierschade

Een paard kan plaatselijke spierschade oplopen, zoals bij een kneuzing of spierscheur. Spierbevangenheid kan heel het lijf omvatten, of meer lokaal (een overbelaste spiergroep).
Bij spierbevangenheid ontstaat ook schade aan spierweefsel. Mogelijke oorzaken zijn o.a. overbelasting door te zware training, voedingsfouten of metabole aandoeningen zoals PSSM.

Mogelijke symptomen van spierbevangenheid

Bij spierbevangenheid geldt dat de symptomen afhankelijk van de ernst variëren. Zo is een lichte spierbevangenheid soms moeilijker te herkennen dan een ernstige spierbevangenheid.

Lichte spierbevangenheid komt bijvoorbeeld ook vaker pas ná een training tot uiting (zie de eerste 4 symptomen uit het lijstje), matige spierbevangenheid tijdens de training en zware spierbevangenheid aan het begin van de training. Hoe ernstiger, hoe meer symptomen.

• Stijve beweging
• Uitgestrekte houding aannemen (zoals een ruin die gaat urineren)
• Opgetrokken buik / rug komt omhoog
• Krabben met de voorbenen
• Niet graag willen bewegen / tijdens het rijden plots niet meer voorwaarts willen
• Spier trillingen en/of harde, pijnlijke spieren
• Zweten, ook al staat het paard stil
• Bruine urine plassen (door myoglobine dat uit de spieren lekt)
• Angstige blik, wijde neusgaten, verhoogde hartslag en ademfrequentie
• Liever gaan liggen en niet meer opstaan

Bij sommige paarden kan spierbevangenheid ook tot uiting komen tijdens bepaalde stressvolle momenten, zoals bij de hoefsmid of tijdens het trailer laden.

Let op: spierbevangenheid kan soms op koliek of hoefbevangenheid lijken.

Mogelijke symptomen van spierschade door andere oorzaken

Een paard dat een spierscheur heeft opgelopen zal door pijn deze spier proberen te ontzien. Dat betekend dat het paard een andere houding aan kan gaan nemen, of minder graag wilt bewegen. Afhankelijk van waar de spierscheur of kneuzing zit kan de spier ter plaatse ook opgezwollen en warm zijn.

Wat kan de dierenarts doen?

De dierenarts zal allereerst een lichamelijk onderzoek doen en bloed afnemen. In het bloed kan gekeken worden naar spierschade en de omvang hiervan. Bloedname kan het best gedaan worden tussen 4 en 12 uur na de start van het probleem, maar kan ook daarna gelukkig nog van grote waarde zijn indien onbekend is wanneer het probleem begon.
Met behulp van de schets van de situatie en het klinisch onderzoek zal de dierenarts alvast een therapie instellen terwijl het bloedonderzoek opgestuurd wordt. De therapie zal o.a. bestaan uit het toedienen van ontstekingsremmers, eventueel vitamine E per injectie of supplement en box rust. Bij spierbevangenheid zal de dierenarts afhankelijk van de situatie ook infuus geven om de nieren te helpen de myoglobine uit het bloed te zuiveren. Wanneer de bloed uitslag binnen komt kan gekeken worden wat de omvang van de spierschade is. In bepaalde gevallen kan het zijn dat het dieet ook wat aangepast moet worden.

Omdat spierbevangenheid in ernst en omvang kan verschillen kan het herstel traject ook verschillen. Om te weten of het paard op een gegeven moment weer meer mag gaan bewegen kan een herhaald bloedonderzoek nodig zijn.
In sommige gevallen kan het wijs zijn een DNA test te doen naar erfelijke aandoeningen die tot spierbevangenheid kunnen leiden, zoals PSSM.

Afbeeldingen 1-3: Links: bruine urine door myoglobine uit de spieren. Midden: verkrampte spieren, het paard kan niet goed lopen. Rechts: verkrampte spieren, het paard heeft een opgetrokken buik/rug.

Afbeeldingen 4 en 5: Links lijkt de verkrampte houding door spierbevangenheid bijna op hoefbevangenheid of koliek. Rechts: paarden met spierbevangenheid kunnen een houding aannemen zoals een ruin die plast. Ook merries kunnen dit doen bij spierbevangenheid.

Download hier bovenstaande informatie in pdf

Adres

Evertsenlaan 18

3781 TB Voorthuizen
0342-471316

© Dierenartsenpraktijk V.U.G.  | Ontwikkeld door Ikabus